اعتراضات را لاپوشانی نکنیم؛ این زخم درمان می خواهد ، نگران اصلاحات نباشیم؛ معصوم که نیستیم ... ، به حریم خصوصی شهروندان بیش از پیش توجه کنیم - ارانیوز

خبرنگاران - فتانه احدی: اعتراضات و مطالبات مردمی در سال 1401 بر خلاف اعتراضات گذشته دارای وجهی فرق دارد که باید آن را ریشه یابی کرد. به گفته محمود عباس زاده همواره باید واقع بینانه اصول تاکتیک های حکمرانی و اصول حکمرانی و تصمیمات را به روز کنیم و از جامعه بازخورد بگیریم و خود را با شرایط نو جامعه تطبیق دهیم و نگران بازخورد تغییر ساختارها، اصلاح امور و تصمیمات نباشیم.

او معتقد است که ما باید شروع کنیم به تبعیض زدایی از همه قوانین و مقررات، آیین نامه های مربوط به اشتغال و امتیازات و اجازه ندهیم رانت ها شکل بگیرد. رانت را به قانون تبدیل نکنیم.

این نماینده بخشی از اعتراضات را دردی در جامعه و بعضی را توطئه دشمنان می داند و معتقد است که درمان درد جامعه بسیار ساده است اما باید خوب تشخیص داده گردد.

• انباشتی از بغض ها در نسل نو ایران به وجود آمده است؛ تناقضات زیادی را می بینند

در ادامه گفت وگوی خبرنگاران با محمود عباس زاده مشکینی مدیر کل سیاسی وزارت کشور در سال 85، استاندار سابق ایلام و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را می خوانید.

شما ریشه اعتراضات اخیر را در چه چیزی می دانید؟ بعضی معتقدند ریشه مالی دارد و بعضی می گویند ریشه اجتماعی یا فرهنگی دارد، تحلیل شما چیست؟

واقعیت این است که جمهوری اسلامی از بدو پیروزی پیوسته تحت شدیدترین فشارها، تحریم ها و توطئه های قدرت های بزرگ جهان با راهنمایی و راهبری آمریکا قرار گرفته است و هر روز این فشارها بیشتر شده و این باعث شده است که بخش غالبی از انر ژی جمهوری اسلامی ایران صرف خنثی کردن این فشارها گردد. این فشارها و دلمشغولی ها موجب غافل شدن از بخشی از مسائل داخلی شده است. بعلاوه راهبرد دشمن در شرایط فعلی، ایجاد نارضایتی داخلی، فشار مالی و بازی های جنگ روانی با استفاده از رسانه های مسلط خود با داشتن امکانات ارتباطی بسیار گسترده موجب شرایط موجود شده است. اصلی ترین ریشه اتفاقات اخیر جمهوری اسلامی ایران همین توطئه ها و فشارهاست. البته نمی گردد انکار کرد که بخشی از این نارضایتی ها و اتفاقات به علت غفلت از بعضی از مسائل ظریف داخلی به وی ژه در حوزه های اجتماعی، در ایجاد ارتباط با نخبگان جامعه و ارتباط با متن جامعه است.

ما باید متناسب با شرایط نو، تغییر نسل ها، مطالبات و انتظارات مردم را دریابیم و در چهارچوب اصول گفتمانی جمهوری اسلامی ایران و چهارچوب قانون اساسی از ظرفیت های انعطاف پذیر این ساختار استفاده کنیم و جوابگوی انتظارات باشیم. به طور طبیعی مردم مطالباتی دارند. ما باید جوابگوی بعضی از مطالبات باشیم که در چهارچوب جمهوری اسلامی ایران هستند. به نظر من جمهوری اسلامی ایران و گفتمان جمهوری ظرفیت انعطاف پذیری را دارد. هم ظرفیت انعطاف پذیری دارد و ظرفیت پویایی بسیار خوبی دارد. با توجه به پویایی افکار ما و ملت ایران، فکر سیاسی جمهوری اسلامی ایران هم پویاست. علتش این است که فکر اسلام محمدی پویاست. معتقدیم که اسلام جوابگوی همه نیازهای بشر در همه اعصار و همه جهانست. با توجه به این شرایط گفتمان سیاسی جمهوری اسلامی ایران جوابگوی همه شرایط و همه نیازهای جامعه است. همواره باید واقع بینانه اصول تاکتیک های حکمرانی و اصول حکمرانی و تصمیمات را به روز کنیم و از جامعه بازخورد بگیریم و خود را با شرایط نو جامعه تطبیق دهیم و نگران نباشیم از بازخورد گرفتن از ساختارها، نگران نباشیم از اصلاحات، نگران نباشیم از اصلاح امور، نگران نباشیم از اصلاح تصمیمات. ما باید شروع کنیم به تبعیض زدایی از همه قوانین و مقررات، آیین نامه های مربوط به اشتغال و امتیازات و اجازه ندهیم رانت ها شکل بگیرد. رانت را به قانون تبدیل نکنیم. در باب گلایه بسیاری از مدیران اینگونه بگویم که متاسفانه اکنون بسیاری از حقوق های نجومی به قانون تبدیل شده است. به نظرم تبعیض زدایی از قوانین و مقررات به وی ژه از حوزه استخدام و آموزش و تحقق عدالت بخشی از مطالبات بدنه اجتماعی ماست. از سویی توجه به ظرفیت اصل سوم قانون اساسی درباره حقوق مردم و حفظ حرمت بیش از پیش حریم شهروندان بسیار مهم است و باید اصلاح ساختارها، اصلاح قوانین و مقررات و آیین نامه ها و رویه ها را شروع کنیم. در واقع اگرچه شیوه های حکمرانی ما نقاط قوت بسیار افتخار آمیزی دارد، اما خب ممکن است در بعضی شیوه های مدیریتی ما ضعف ها و نقدهایی نیز وجود داشته باشد، معصوم که نیستیم!

اصلاح در دو حوزه باید خیلی زود شروع گردد. تبعیض زدایی از قوانین و مقررات و آیین نامه ها و رویه های مربوط به حوزه اشتغال و استخدام و امتیازات و حق و حقوق و دیگری توجه به اجرای دقیق فصل سوم قانون اساسی. به وی ژه در این حوزه به حریم خصوصی شهروندان توجه گردد، ملاحظات و ملازماتش باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد و این حوزه ها با حساسیت مدیریت گردد.

آیا می توان برای اعتراضات مدنی مردم رویه ای متفاوت در نظر گرفته گردد؟

ما باید برای اعتراض های مدنی و طبیعی مردم یک قانون و جهت مطمئنی طراحی کنیم. قانون احزاب که در اوایل انقلاب تصویب شده بود و در چند سال گذشته با پیگیری بنده در وزارت کشور اصلاح شد، یک آیین نامه اجرایی دارد که می گردد متناسب با آن اقدام کرد. البته آیین اجرایی قبلی که در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی تصویب و ابلاغ شده مفاد مربوط به تجمع های اعتراضی و راهپیمایی های اعتراضی بسیار بسیار سختگیرانه ای دارد. یعنی بنده در 5 سالی که مدیرکل سیاسی بودم نتوانستم به استناد این آیین نامه سیاسی مجوزی صادر کنم. به علت اینکه به شدت سختگیری در آن وجود دارد. به هر حال انتظار این است که برای راهنمایی اعتراض های عمومی یک جهت مطمئن و قانونمندی طراحی گردد تا تکلیف مردم یا افراد معترض و نقدی هایی وجود دارد، معین گردد. اعتراض یعنی نقد، اعتراض عمومی یعنی نقد عمومی، نقد عمومی هم همه مردم را شامل نمی گردد ممکن است بعضی از مردم به سیاستی اعتراض داشته باشند، حقشان است. در یک جامعه مدنی و در یک نظام سیاسی تکامل یافته نقد یک سرمایه است. اعتراض هم یک سرمایه و فرصت است. ما باید در این زمینه کار کنیم.

به نظر شما تفاوت مهم این ناآرامی ها از نظر تعداد معترضان و زمان طول کشیدن آن با موارد قبلی به ویژه سال 88 چیست؟

بخش غالبی از اعتراضات مربوط به متولدین ده های 80 و 90 می گردد. یعنی یک تفاوت نسلی وجود دارد. مطالبات در این قضیه نه مالی که بیشتر سیاسی است. حالا ممکن است در بدنه آن مالی ها هم به آن بپیوندند. برخلاف جریان اعتراض 88 یک جناح سیاسی با تابلو و به صورت رسمی پشت این قضیه نیست. در سال 88 یک جناح سیاسی پشت این قضیه بود که حتی سران جناح های سیاسی به خیابان می آمدند. من یادم است که حتی مجید انصاری به خیابان آمده بود. به هر ترتیب در آن سال یک جناح سیاسی با یک با اعتماد به نفس خاصی به میدان آمده بود اما اکنون هیچ جناح سیاسی با تابلو و رسما پشت سر این اعتراض نیست. بخشی هم کار رسانه های مزاحم خارجی است که مصداق دخالت در امور داخلی است که ما باید این را از جهت حقوق بین الملل و دیپلماتیک پیگیری کنیم. بخشی هم قابل انکار نیست که ریشه های اجتماعی در داخل کشور دارد که باید به صورت واقع بینانه تحلیل کنیم. یک تحلیل واقع بینانه داشته باشیم و در پی علاج آن باشیم. علاجش هم وجود دارد و خیلی سخت نیست. اصلا سخت نیست! این بخشی که ریشه اجتماعی دارد و واقعیتی که در جامعه است به سادگی و با دو حرکت می گردد حل کرد.

برترین رفتار دولت در این زمینه برای سرانجام یافتن ناآرامی ها یا پس از آن چه می تواند باشد؟

اتفاقات مثل یک کوه یخ است. بخشی از آن بیرون و بخشی دیگر پایین است. نخست باید از شرایط موجود و این وقایع تحلیل واقع بینانه و درستی داشته باشیم. اگر تحلیل و تشخیص درستی داشته باشیم می توانیم آن را خوب درمان کنیم. اما اگر بخواهیم به نوعی لاپوشانی کنیم، روی زخم را ببندیم و پنهان کنیم، نتیجه نمی دهد. به نظرم این زخم نشان از وجود عارضه ایست که باید آن را تشخیص دهیم و درمان کنیم. خیلی سخت و عمیق نیست با دو حرکت می گردد بعضی از رویه ها را اصلاح و به عنوان فیدبک و فرصت استفاده کرد. اعتراض های اجتماعی فرصتی برای متولیان جامعه است. اعتراض و تحرک همانند یک درد است. شما وقتی در بدنت دردی را احساس می کنید، آزمایش می دهید و سونوگرافی می کنید. پس از آن بیماری تشخیص داده می گردد و در پی درمان آن می روید. به نظر من بخشی از اتفاقات اخیر توطئه خارجی هاست. اما بخشی از این اعتراضات یک درد است و مواردی در شیوه مدیریتی ما وجود دارد که باید آنها را خوب تشخیص دهیم تا متناسب با درد بتوانیم درمان کنیم. خیلی سخت نیست ...