اسکولیوز چیست و چگونه درمان میشود؟ - ارانیوز

اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون فقرات

اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون فقرات شرایطی است که در آن ستون فقرات در جهت طرفین انحراف پیدا می کند. به طور کلی این حالت در دوران رشد بیشتر دیده شده و دلایل مختلفی برای ایجاد وجود دارد.1

علائم و نشانه های اسکولیوز

شانه های نابرابر

همانطور که در شکل ملاحظه می کنید در نمای قدامی خلفی شانه ها به صورت غیر قرینه بوده و در یک سطح قرار نمی گیرند.

کمر نامتقارن

بعلاوه در اسکولیوز به خصوص در مواردی که شدت آن زیادتر باشد می تواند لگن نیز درگیر شده و خارج از یک سطح قرار گیرند. مطابق شکل زیر

طویل و کوتاه بودن اندام تحتانی

اسکولیوز با کشیدن لگن سمت مقابل و کوتاه تر کردن به ظاهر طول آن سبب غیر قرینگی در طول اندام تحتانی نیز می گردد که به وسیله متخصص قابل تشخیص می باشد.

تعیین و واضح بودن یک شانه نسبت به دیگریهمانطور که در شکل ملاحظه می کند اختلالات مختلفی در اسکولیوز می تواند در بیمار ایجاد گردد که از جمله آنها می توان به برجسته تر بودن یک شانه نسبت به شانه دیگر نیز اشاره کرد.1

انواع اسکولیوز

اسکولیوز مادرزادی

اسکولیوز مادرزادی در طی دوران رشد جنینی اتفاق میفتد. این شرایط از هر 10 هزار تولد 1 مورد را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند همراه با بیماری های قلب و کلیه رخ دهد.

اسکولیوز عصبی عضلانی

اسکولیوز عصبی عضلانی می تواند ناشی از بیماری هایی مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی یا صدمه به نخاع باشد.

اسکولیوز دژنراتیو

اسکولیوز دژنراتیو می تواند در سالمندان ایجاد گردد. ابتلا به اسکولیوز دژنراتیو با عوارضی مانند آرتروز، تخریب دیسک پوکی استخوان، اسپوندیلوز آنکیلوزان و شکستگی های مهره ها همراه است.2

علت ابتلا به دکسترو اسکولیوز چیست؟

ابتلا به اسکولیوز می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. رایج ترین نوع آن اسکولیوز ایدیوپاتیک است. هیچ علت تعیینی برای ابتلا به این شرایط وجود ندارد. اسکولیوز ایدیوپاتیک در 80 درصد افراد مبتلا به اسکولیوز رخ می دهد.

به نظر می رسد بعضی افراد استعداد ژنتیکی ابتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک را داشته باشند. 30 درصد از افرادی که به این شرایط مبتلا هستند در میان اعضای خانواده خود، افراد مبتلا به اسکولیوز دارند.2

درمان اسکولیوز

درمان اسکولیوز با توجه به علت و اندازه مشکل می تواند در ارتباط با موارد زیر باشد:

درمان با بریس

درمان فیزیوتراپی

جراحی درمان انحراف ستون فقرات

استفاده از میله های فلزی برای درمان

1- کمربند طبی

اگر کودکتان در حال رشد است و به اسکولیوز خفیف یا کجی ستون فقرات خفیف (کج شدن کمر) دچار است، پزشک امکان دارد کمربند طبی یا بریس را توصیه کند. استفاده از کمربند طبی اسکولیوز را درمان نمی کند، بلکه معمولا از بیشتر شدن انحراف جلوگیری می کند.

اغلب کمربندهای طبی را باید هم در روز و هم شب استفاده کرد به این علت که هرچه زمان استفاده از کمربند طبی در طول شبانه روز بیشتر باشد، تاثیر بیشتری خواهد داشت.

بچه هایی که از بریس یا کمربند طبی استفاده می نمایند، معمولا می توانند در اغلب فعالیت ها و با محدودیت کم شرکت نمایند. در صورت لزوم بچه ها می توانند برای ورزش کردن یا انجام یا سایر فعالیت های فیزیکی، کمربند طبی خود را باز نمایند.

با توقف رشد استخوان ها دیگر احتیاجی به بریس نیست این زمان:

تقریبا 2 سال پس از آغاز قاعدگی دختران اتفاق می افتد.

هنگامی است که پسران احتیاج به اصلح روزانه پیدا می نمایند.

دیگر تغییراتی در قد فرد ایجاد نمی گردد.

انواع کمربند طبی برای درمان

کمربندهای طبی در دو نوع اصلی وجود دارند:

بریس زیر بغل

بریس میلواکی

1- بریس زیر بغل

این نوع کمربند از مواد پلاستیکی مدرن ساخته شده و طوری طراحی می گردد که با بدن فرد مطابقت کند. این بریس چسبان تقریبا در زیر لباس دیده نخواهد شد و کاملا زیر بغل و اطراف قفسه سینه و باسن را می پوشاند. بریس های زیر بغل برای انحنای ناحیه بالایی قفسه سینه و گردن مناسب نیست.

2- بریس میلواکی

بریس میلواکی یک بریس کامل نیم تنه دارای حلقه گردنی و نگهدارنده چانه و پشت سر است. به علت دست و پا گیر بودن بریس میلواکی، تنها در صورتی از این نوع بریس استفاده می گردد که بریس زیر بغل فایده ای نداشته باشد.

2- ورزش مناسب انحراف ستون فقرات

در خصوص بچه هایی که احتیاج به استفاده از بریس دارند، یک برنامه ورزشی می تواند به بهبود مشکل کودک و بعلاوه کجی کشکک زانو یاری کند و در مدتی که از بریس استفاده نمی گردد، ماهیچه ها را محکم نگه می دارد.

ورزش اسکولیوز و فیزیوتراپی باعث بهبود این موارد می گردد:

تنفس مناسب

قدرت عضلانی

تحرک قفسه سینه

انعطاف پذیری ستون فقرات

شرایط صحیح بدن

تمرین کردن برای داشتن ژست صحیح مخصوصا جلوی آینه یک بخش بسیار مهم از هر برنامه فیزیوتراپی است. فردی که به خمیده بودن ستون فقراتش عادت نموده است، وقتی برای اولین بار به او آموزش داده می گردد که چگونه به نحو صحیح باید ستون فقراتش را نگه دارد، امکان دارد احساس کند که در این حالت ستون فقراتش کج است. در این صورت با نگاه کردن در آینه می توانید شرایط صحیح بدن را آنالیز کنید.

فرد بعلاوه باید آموزش ببیند که در هنگام استفاده از بریس فعالیت های روزانه اش را انجام دهد.

3- عمل جراحی ستون فقرات کج

اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) شدید معمولا به مرور زمان بیشتر می گردد ، بنابراین پزشک امکان دارد روش عمل جراحی، جهت درمان انحراف ستون فقرات کج یا اسکولیوز را پیشنهاد کند تا از شدت خمیدگی ستون فقرات کم کند و از بدتر شدن آن جلوگیری کند.

رایج ترین نوع عمل جراحی اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) پیوند ستون مهره ها است. در عمل جراحی پیوند ستون مهره ها جراح، یک یا چند استخوان ستون فقرات (مهره ها) را به هم متصل می کند، بنابراین این مهره ها دیگر نمی توانند به طور مستقل حرکت نمایند. قطعاتی از استخوان یا مواد شبیه استخوان در بین مهره ها قرار داده می شوند.

4- استفاده از میله های فلزی

میله های فلزی، قلاب یا پیچ و پلاک معمولا آن قسمت از ستون فقرات را بی حرکت و صاف نگه می دارند، در این حالت مواد استخوانی تازه و استخوان قدیم به هم جوش می خورند. معمولا عمل جراحی تا زمانی که رشد استخوان های کودک متوقف گردد، به تعویق می افتد.

چنانچه اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) در سنین پایین به سرعت در حال پیشرفت باشد، جراح می تواند میله های فلزی داخل ستون مهره ها قرار دهد که طول آن با رشد کودک قابل تنظیم باشد. این میله قابل تنظیم به بخش های بالایی و پایینی خمیدگی ستون مهره ها متصل می گردد و معمولا طول آن باید پس از گذشت هر 6 ماه افزایش یابد.

برجستگی قفسه سینه (پکتوس کاریناتوم، سینه کبوتری یا سینه کفتری) بدشکلی ای در ناحیه قفسه سینه است که در اثر آن غضروف دنده و استخوان جناغ سینه (استرنوم) برآمده می گردد. موارد خفیف احتیاجی به درمان ندارد، اما موارد میانه تا شدید را می توان با موفقیت با بریس درمان کرد.

پینوشتها

1.www.iranorthoped.com

2.www.pezeshket.com

3.www.mehrparvar.com

منبع: راسخون