تنگی کانال نخاع؛ علایم و روش های درمانی - ارانیوز

در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست موضوعی زیر، به موضوع دلخواه خود برسید.

• دلایل تنگی کانال نخاع
• علائم بیماری تنگی کانال نخاع
• درمان های تنگی کانال نخاع

دلایل تنگی کانال نخاع

با اینکه هنوز علت اصلی بیماری تنگی کانال نخاع کشف نشده، اما بسیاری از پزشکان و محققان یکی از علت های مهم آن را ژنتیک می دانند. افرادی که از نظر ویژگی هایی همچون شکل مفاصل، جنس رباط و شکل کانال نخاع دچار ضعف هستند بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. مفاصل این افراد به طور ژنتیکی ناپایدارتر از افراد سالم بوده، به طوری که برای پایداری آن باید ستون مهره های فقرات، سطح تماس خود را با هم افزایش دهند که این عمل باعث می شود که مفصل شل شده بیشتر از اندازه رشد کند؛ همین مسئله در سرانجام باعث ناپایداری ستون فقرات شده و به کانال نخاعی فشار وارد می نماید و باعث تنگی آن می شود.

افراد سالم که از نظر ژنتیکی مسئله ای ندارند هم در معرض ابتلا به تنگی کانال نخاع قرار دارند. اگر سن شما بیشتر از 50 سال هست ضروری است بدانید که حدود 8 تا 10 درصد افراد بالای 50 سال ممکن است در طول زندگی خود دچار این بیماری شوند. از علت های مهم به وجود آمدن این بیماری موارد زیر را می توان مطرح کرد.

• عادت های اشتباه در زندگی
• افزایش سن
• تصادف های شدید
• آرتروز
• تشکیل زائده های استخوانی در مهره های کمر
• وجود بیماری دیسک کمر
• تشکیل توده های استخوانی و سرطانی
• وجود انحراف در ستون فقرات
• بیماری روماتیسم مفصلی

علائم بیماری تنگی کانال نخاع

هر بیماری وقتی ایجاد می شود نقاطی از بدن را درگیر نموده که بیماری تنگی کانال نخاع هم از این قاعده مستثنی نیست. این بیماری می تواند باعث درد زیاد، بی حسی موضعی، ایجاد گرفتگی و گزگز شدن در اندام بالایی شود. البته این علائم با توجه به شدت بیماری در افراد کاملا متفاوت است. این علائم گفته شده معمولا در ابتدا یکی از ناحیه ها را درگیر نموده و سپس به قسمت های دیگر می رسد و آن ها را در بر می گیرد. تنگی در کانال نخاعی در مواردی که علت آن بیرون زدگی دیسک باشد می تواند باعث شل شدن عضلات و تحلیل رفتن آن ها شود. اگر بی اختیاری ادرار یا بی اختیاری مدفوع دارید و یا دچار اختلال جنسی شدید هستید امکان دارد این ها یکی از علائم ابتلا به این بیماری باشد.

درمان های تنگی کانال نخاع

1. درمان پزشکی

این بیماری در مراحل اولیه ممکن است با تجویز دارو بهبود پیدا کند، ولی در موارد شدید با تشخیص پزشک امکان عمل جراحی وجود خواهد داشت. آنالیز داروهای مورد استفاده در درمان این بیماری، روش های جراحی و لیزردرمانی در زیر آمده است.

داروهای موثر

• داروهای ضد افسردگی

از داروهای ضد افسردگی مثل آمی تریپتیلین در دوز شبانه برای تسکین درد شدید استفاده می نمایند.

• داروهای مسکن

داروهای مسکنی مثل استامینوفن، ژلوفن، قرص ناپروکسن و … که متاسفانه امروزه مصرف خودسرانه آن به شدت افزایش پیدا نموده می تواند در کوتاه مدت ناراحتی و درد این بیماری را کاهش دهد.

• داروهای حاوی اپیوئیدها

داروهای اپیوئیدی داروهای هستند که در آن ها داروی کدئین وجود داشته و برای درمان و بهبود کوتاه مدت می تواند موثر باشد. این داروها به علت دارا بودن کافئین نباید به صورت درازمدت مصرف شود چون عوارض جانبی جدی و مهمی همچون اعتیاد به این داروها وجود دارد.

بیشتر بدانید: همه چیز درباره اعتیاد به کافئین و نحوه ترک آن

• داروهای ضد تشنج

داروهایی همچون کپسول پرگابالین و قرص گاباپنتین که از خانواده های داروهای ضد تشنج هستند می توانند درد به وجود آمده از اعصاب صدمه دیده را تسکین دهند.

روش های جراحی

جراحی برای درمان این بیماری به روش های متفاوتی انجام می گیرد که در اینجا به بیان چند نمونه از آن ها می پردازیم.

• لامینکتومی

در این روش جراح قسمت پشتی ستون فقراتی که آسیب دیده را برمی دارد. این کار باعث می شود که در اطراف عصب فضا بیشتر شده و تنگی کانال نخاعی بهبود پیدا کند.

• لامینوتومی

در این روش جراح فقط قسمتی از لامینا یا همان قسمت پشتی ستون فقرات را حذف می نماید. این کار برخلاف روش قبلی فقط فشار در یک نقطه خاص را کم می نماید.

• لامینوپلاستی

اگر فرد دچار تنگی کانال نخاعی در محدوده گردن شده باشد از این روش جراحی استفاده می نمایند. در این روش ابتدا جراح در ناحیه پشتی گردن برشی را ایجاد نموده و سپس به وسیله بازسازی لامینا برای نخاع فضای بیشتری را ایجاد می نماید.

گفتنی است که روش های جراحی گفته شده به علت اینکه بیمار در آن ها بی هوش می شود ممکن است دارای خطراتی باشد؛ مخصوصا اگر بیمار دارای سن بالا نیز باشد. همچنین پس از عمل جراحی بیمار ممکن است دچار پارگی غشایی شده و یا در محل مورد نظر دچار عفونت و خونریزی شود. این عوارضی که بعد از عمل جراحی ممکن است رخ دهد قابل درمان بوده اما زمان زیادی می برد.

لیزر درمانی

امروزه با استفاده از لیزرهای جدید و کاملا پیشرفته می توان این بیماری را درمان کرد. این لیزرها با کاهش تورم در کانال نخاعی باعث می شوند که فضای اطراف کانال ها باز شده و ورم کاهش پیدا کند. لیزرهایی که امروزه برای این کار مورد استفاده قرار می گیرند برعکس لیزرهای قدیم می توانند به داخل کانال نخاع وارد شده و اثرات درمانی بیشتری را داشته باشند. گفتنی است که بیمار بعد از درمان با لیزر، برای مراقبت و بهبود بیشتر نیاز به ورزش دارد.

2. درمان گیاهی

برخی از روش های سنتی و داروهای گیاهی هستند که استفاده از آن ها می تواند در بهبود بیماری تنگی کانال نخاعی موثر باشد که در این قسمت به بیان چند نمونه از آن ها می پردازیم.

• عرق و دمنوش خارخاسک

گیاه خارخاسک گل هایی زردرنگ داشته و بیشتر در مناطقی با شرایط نامناسب همچون مناطق صحرایی رشد می نماید. این گیاه از خانواده اسفندهاست و دارای ترکیبات مفیدی همچون گلیکوزیدها، آلکالوپیدها، فلاونوئیدها و لیگنینامیدها بوده که در بهبود و درمان بسیاری از بیماری ها همچون سنگ کلیه، درد مثانه و مجاری ادرار، بواسیر، تورم پروستات و … مفید و پرکاربرد است. برای بهبود این بیماری نیز می توانید روزانه یک فنجان از دمنوش یا عرق خارخاسک را به همراه عسل مصرف کنید. این گیاه با خواص زیادی که دارد می تواند جرم هایی که داخل نخاع به وجو آمده اند را پاک نمایند.

• دمنوش شاه تره، بومادران و آویشن

یکی از دمنوش هایی که برای بهبود این بیماری می تواند موثر باشد دمنوشی است که از ترکیب 3 گیاه پرخاصیت آویشن، بومادران و شاتره تشکیل شده است. برای این کار می توانید مقدار کمی از گیاه شاه تره را با کمی بومادران و آویشن درون مقداری آب به مدت 10 دقیقه بجوشانید و سپس زمانی که سرد شد آن را صاف نموده و روزی یک وعده با تشخیص متخصصان طب سنتی مصرف کنید.

• روغن سیاه دانه

می توانید از روغن گیاه پرخاصیت سیاه دانه بهره ببرید. برای این کار مقداری روغن سیاه دانه را به ستون فقرات خود بمالید و آن را به آرامی ماساژ دهید. این کار را می توانید روزی 3 بار و به مدت 80 روز انجام دهید تا درد بهبود پیدا کند. گفتنی است که اگر روغن سیاه دانه در دسترس نبود می توانید از روغن بادام تلخ آن را ماساژ بدید.

3. حرکات ورزشی مناسب

روی زمین به آرامی بنشینید و بدن خود را به طور کاملا آهسته پائین بیاورید. سپس طبق تصویر زیر دست های خود را به آرامی بکشید و آن ها در جهت رو به رو صاف کنید. این کار را به مدت 10 ثانیه انجام داده و سپس کمی استراحت کنید و دوباره آن را انجام بدید. این حرکت باید بین 10 تا 20 بار انجام گیرد؛ اگر در انجام این حرکت دچار درد شدید حتما این تمرین را متوقف نموده و یا در مدت زمان کمتری انجام بدید تا باعث بدتر شدن بیماری نشوید.

در تمرین دوم شما باید مانند تصویر زیر به صورت چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید. در این حالت ابتدا سعی کنید پای سمت راست خود را تا جایی که برای شما مشکل نیست و باعث درد نمی شود بالا بیاورید و صاف کنید. در این حالت دست چپ را هم به صورت صاف در جلوی خود بکشید و چند ثانیه صبر کنید. سپس دست و پای خود را پائین آورده و این بار با پای سمت چپ و دست راست همین عمل را تکرار کنید. این حرکت شاید در ابتدا برای شما کمی مشکل باشد اما به تدریج باعث سفت شدن و بهبود عضلات کمر می شود.

در تمرین سوم شما باید روی زمین بنشینید و دو پای خود را تا جایی که می توانید بکشید و صاف کنید. در این حالت می توانید با یاری دریافت از یک طناب و یا حوله، عملی که در عکس زیر نشان داده شده را انجام بدید. این عمل بدون یاری دریافت از طناب هم امکان پذیر بوده اما ممکن است در ابتدا برای شما دردناک و سخت باشد. اگر حین انجام این کار در ناحیه کمر دردی را احساس کردید این کار را متوقف کنید و در مدت زمان کمتری انجام بدید.

در تمرین چهارم شما می توانید مانند عکس یکی از پاهای خود را به اندازه عرض شانه به سمت جلو باز نموده و دست خود را روی زانو قرار دهید و پای دیگر را مانند عکس در سرانجامی بدن بکشید. البته باید به این نکته دقت داشته باشید که این تمرین در اصل برای تقویت عضلات کمر و ستون فقرات در افراد سالم به کار گرفته می شود؛ پس وقتی شما دچار بیماری تنگی کانال نخاع هستید باید این عمل را با توجه به آمادگی بدنی خود انجام دهید و باعث بدتر شدن بیماری نشوید.

در تمرین پنجم شما با توجه به عکس زیر می توانید به طور آهسته روی زانوهای خود خم شده و در همین حالت دست خود را به صورت موازی به جلو بکشید و صاف کنید. این تمرین یکی از حرکات ورزشی عضلات کمر (Back) و ستون فقرات است، اما اگر وزن زیادی دارید از انجام این کار صرف نظر نموده و یا زیاد به سمت پائین نروید، چون باعث آسیب زدن به زانو می شوید. اگر هم سنتان بالا بوده و تمرکز کافی روی عضلات خود ندارید، از کسی بخواهید که به شما در پائین رفتن یاری کند.

بیشتر بدانید: درمان دیسک کمر با ورزش

در تمرین ششم شما باید مانند عکس روی زمین دراز بکشید و پاهای خود را به صورت خم و نود درجه نگه دارید. سپس همان طور که در عکس مشاهده می کنید قسمت بالا تنه را ثابت نگه داشته و یک بار هر دو پا را به سمت چپ و یک بار آن ها را به سمت راست برده و و این کار را 10 مرتبه انجام بدهید؛ سپس کمی استراحت کنید. در ابتدا ممکن است برای انجام این عمل وقتی پاهای خود را به سمت چپ و راست می برید، قسمت بالا تنه هم حرکت کند؛ اما نگران این عامل نباشید چون به مرور اصلاح می شود.

توجه: حتما به این نکته توجه داشته باشید که قبل از انجام هرگونه حرکات ورزشی باید نرمش انجام داده و بدن خود را آماده کنید.

جمع بندی

کانال نخاع یک راستا بسیار باریک درون ستون فقرات بوده که گاهی به دلایلی همچون بالا رفتن سن و تصادف شدید، تنگ شده و دردهای بسیاری را به فرد تحمیل می نماید. شما می توانید با انجام دادن حرکات ورزشی، درمان پزشکی و گیاهی باعث بهبود و درمان این عارضه شوید. آیا شما هم درگیر این بیماری شده اید؟ شما برای درمان از چه روش هایی استفاده کردید؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما و دیگر مخاطبان خبرنگاران به اشتراک بگذارید. همچنین خواندن مقاله درمان کمر درد با ورزش را به شما پیشنهاد می کنیم.